Voor JCC Groningen (de Jongeren Commercieele Club) schreef ik een column over goede doelen. Deze is geplaatst in het Inside Magazine, een tijdschrift voor de JCC-leden. Bekijk hier de Column JCC – goede doelen zijn ondernemingen in PDF.
Strijkstokken en geitenwollensokken zijn bekende symbolen voor non-profit organisaties. Beide zijn ze, inmiddels, ook niet méér dan symbolen. Goede doelen zijn bedrijven geworden. En ze hebben budget nodig.
Het is een illusie om te verwachten dat goede doelen mensen kunnen bereiken, naam kunnen maken en de nodige erkenningen van goed gedrag kunnen krijgen, zonder dat dit geld kost. De wereld is niet gratis. Het gemiddelde keurmerk kost een paar honderd euro. Een paar honderd euro zodat je kunt bewijzen dat al je geld naar een goed doel gaat. Say what?
Marketingcampagnes zijn nodig om te laten zien wat je doet. Om de juiste donateurs te bereiken. Zelfs een bouwvallige stand op een karige Kerstmarkt kost een paar tientjes. De wereld is niet gratis. Ook niet voor goede doelen.
Donateursgeld voor projectbezoeken
Ik zit in het bestuur van een kleinschalige stichting. Stichting Waar Ontwikkeling Werkt. We hebben zes bestuursleden en vier projecten; alle projecten zijn door ten minste één bestuurslid bezocht. Om te kijken of alles goed gaat en of het geld goed terecht komt. Op eigen kosten, dat wel. We willen liever geen donateursgeld aan een vliegticket besteden waarmee we waarschijnlijk ook deels vakantie vieren. Maar waarom eigenlijk niet? Als donateur ben je immers aandeelhouder van een project en door het te bezoeken, bewaken wij de kwaliteit van jouw aandeel. Zou je daar niet in willen investeren?
iDeal transactiekosten
Op onze website hebben we (nog) geen iDeal betaalbutton. Het kost namelijk 10 cent per transactie om de transactiekosten te kunnen betalen en wij vinden dat al het geld naar onze projecten moet gaan. Maar is het voor jou als donateur niet veel makkelijker om met één klik te kunnen betalen? Hoeveel donaties lopen we mis omdat mensen nu zelf moeten gaan lopen Internetbankieren?
Als je als goed doel in de goede doelengids wilt staan moet je 500 euro aan contributie betalen. Voor 500 euro kunnen bij ons project in Nepal kinderen een jaar lang lunchmaaltijden krijgen. Dan is de keuze snel gemaakt.
Vrijwilligersuren
Nog veel concreter zijn de manuren die we in de stichting stoppen. Zes bestuursleden, zes werkvergadering van acht uur per jaar, een bestuursweekend van twee dagen per jaar en dan besteden we ook nog wekelijks gemiddeld acht uur onze activiteiten. Dat zouden we met liefde verdubbelen, ware het niet dat we die reizen en onze huizen moeten bekostigen. Dan zouden we donateursgeld moeten gebruiken om onszelf te betalen. Zo ver zijn we mentaal nog niet.
Wanneer je die keuze als stichting maakt, moet je je namelijk oneindig verantwoorden. Waar natuurlijk iets voor te zeggen is, want iemand betaalt voor jouw loon. Er is niks mis met kritisch zijn. Aan de andere kant: hoe verwachten donateurs dat goede doelen werken? Wil je niet dat de stichting waar je geld aan geeft ook goed functioneert? Het betalen van medewerkers betaalt zich uit in een betere steun voor het project, in meer naamsbekendheid en dus meer donaties. Zie het als een sneeuwbaleffect. Hoe effectiever gedoneerd geld gebruikt kan worden, hoe meer het oplevert op lange termijn.
Crowdfunding
Het vrijwilligersleven wordt verheerlijkt, maar inmiddels verwacht men van goede doelen wel dezelfde prestaties als van een commercieel bedrijf. Naamsbekendheid, binding, erkenning van instanties: we krijgen niks gratis. Vrijwillig iets doen is goed, maar kent zijn grenzen. Inmiddels denken we er met onze stichting over om een crowdfunding-actie op te zetten voor al die dingen waar wij liever geen donateursgeld aan uitgeven.
Dan hoop ik dat de luxueuze naïviteit van donateurs enigszins afneemt en inzichtelijk wordt dat goede doelen ook ondernemingen zijn. Goede doelen hebben ook een reservepotje voor onvoorziene kosten, willen het liefst ook hun mensen (goed) betalen voor het harde werk dat ze verrichten en zijn geld kwijt aan marketing om een publiek te kunnen bereiken.
Goed besteed?
Goede doelen zijn ook ondernemingen. In Amerika waren er in 2012 zo’n 1,4 miljoen non-profit organisaties. In 2010 was 10% van het totale aantal werkenden in Amerika werkzaam in de non-profit sector. Deze organisaties worden voor 75% bekostigd door particulieren. De wereld is niet gratis. Zelfs als we niemand in dienst hebben. We hebben je nodig. Vertrouw ons.